Cambodja
Voor je op vakantie vertrekt, is het natuurlijk beter dat je al wat weet over de cultuur van het land. Bovendien zijn er ook tal van praktische zaken die je in orde moet brengen en die je moet weten. Hier vind je al dit soort informatie over Cambodja. Vragen? Laat gerust een berichtje achter!
Inhoudstafel
1. Voorbereiding
1.1 Paspoort? Visum?
1.2 Inentingen & malaria
1.3 Geld
1.4 Reisverzekering
1.5 Verkeer
1.6 Stopcontacten
1.7 Klimaat
2. Ter plaatse
2.1 Cultuur en religie
2.2 Fooi of afdingen?
2.3 Toeristenvallen
2.4 Eten en drinken
2.5 Wifi en 4G
3. Bestemmingen
1. Voorbereiding
1.1 Paspoort? Visum?
Om naar Cambodja te gaan, moet je internationaal Belgisch of Nederlands reispaspoort nog minstens 6 maanden geldig zijn bij aankomst in Cambodja. Bovendien heb je ook een visum nodig, dat gelukkig gemakkelijk te verkrijgen is.
Voor een verblijf van 30 dagen, wat voor de meeste toeristen zeker genoeg is, kan je een visa on arrival of een elektronisch visum kopen.
Het elektronisch visum kost je 36 dollar en moet je hier aanvragen. Het visumpapier krijg je meestal binnen de twee dagen in je mailbox. Het is handig, maar kan niet overal gebruikt worden. Je moet het land binnenkomen via de luchthavens van Phnom Penh, Siem Reap of Sihanoukville of via de landsgrenzen bij Poi Pet, Cham Yeam, Bavet of Tropaeng Kreal Border Post. Je kan het elektronisch visum vanaf 3 maanden voor je vertrekt aanvragen. Je hebt een foto van je paspoort en een pasfoto nodig. Een foto met je gsm van deze twee documenten is voldoende om op te laden.
Je kan ook overal aan de grenzen en in de luchthavens een visa on arrival krijgen. Dit kost je normaliter 30 dollar, maar aan de landgrenzen durft men nog wel eens enkele dollars extra vragen, voor een foto (die je sinds kort niet meer nodig hebt!), of omdat je geen vaccinatiepaspoort hebt (wat je ook eigenlijk niet nodig hebt).
Als je nog niet weet via welke grens je zal binnenkomen, of je komt sowieso binnen langs een grens waar het e-visum niet geldt, dan is een visa on arrival de beste keuze. De wachtrijen voor een visa on arrival in de luchthaven van Phnom Penh weren ook niet lang. Ik heb zelf een e-visum gekozen, omdat ik graag goed voorbereid ben.
1.2 Inentingen & malaria
Je bent niet verplicht om inentingen te halen wanneer je naar Cambodjagaat, maar je doet het best wel. Zorg er voor dat je DTP-inenting bijgewerkt is. Dit is de combinatie-inenting tegen difterie, tetanus en polio. In België kan je die om de 10 jaar gratis laten zetten door je huisdokter. Verder laat je je best ook inenten tegen hepatitis A. Je bent onmiddellijk beschermd na je eerste inenting. Als je tussen de 6 en 12 maanden na jouw eerste inenting ook nog een tweede inenting haalt, ben je zelfs levenslang (sommigen zeggen 30 jaar) beschermd. Hepatitis A is erg in opmars, en wordt voor elk land aangeraden, behalve West-Europa en de Verenigde Staten. Dit is dus zeker geen weggegooid geld! Kijk ook even na met jouw ziekenfonds. Sommige ziekenfondsen betalen immers tot 25 euro per jaar aan vaccins terug! Hepatitis A krijg je trouwens door slechte hygiëne. Zorg er daarom ook steeds voor dat je je handen ontsmet voor je iets eet, en na wc-gebruik. Cambodja was zowaar de eerste plaats waar ik ooit desinfecterende handgel gebruikt heb.
Verder zijn er ook reizigers die een vaccin tegen rabiës nemen. Rabiës krijg je door een beet of krab van dieren die besmet zijn. Je kan het ook krijgen door een besmet dier dat aan een wondje of jouw gezicht likt! Een ongeluk is dus snel gebeurd. Daarom raad ik iedereen aan om gewoon van (wilde) dieren weg te blijven. Aai geen honden of katten, voeder geen apen, blijf gewoon weg van dieren. Dat is ook de reden waarom ik geen rabiës-spuit genomen heb. Ik weet dat ik ver van dieren blijf. Er is nog een tweede reden waarom ik deze inenting niet nam. Zelfs wanneer je die inenting genomen hebt, en je gebeten of gelikt wordt, moet je alsnog meerdere spuiten gaan halen. Die eerste inenting zorgt er gewoon voor dat je niet binnen de 24 (of 48) uur een eerste spuit moet gaan halen. Je hebt dus een beetje meer tijd, moest je in echt afgelegen gebied zitten. De meeste toeristen zitten echter nooit in zo'n afgelegen gebied, dus daarom raad ik een rabiës-inenting niet speciaal aan. Als je van plan bent om vrijwilligerswerk met dieren te doen, of weet dat je toch dieren zal aaien, neem hem dan wel.
Mijn eigen huisarts heeft me voor Cambodja ook een inenting tegen buikdifterie gegeven.
En tot slot: muggen. In het noorden, en vooral noordoosten, en sommige stukken van het westen van Cambodja komt malaria voor. Als je naar deze gebieden gaat, maak je best een afspraak met jouw huisarts of een reiskliniek, om te kijken of je malariapillen moet slikken. Dit hangt een beetje af van hoe lang je in dat gebied zal zitten en hoe lang je op reis bent. Omdat ik zelf maar 3 weken op reis ging en maar 1 dag in gebied met mogelijk malariarisico was, moest ik bijvoorbeeld geen pillen nemen. In Phnom Penh, Siem Reap en andere grote steden is er een verwaarloosbaar risico.
Dengue komt wel meer voor in Cambodja. Gebruik dus zeker anti-muggenspul en draag een lange broek en mouwen in beboste of vochtige gebieden.
1.3 Geld
In Cambodja betaalt men met US dollars en met de Cambodjaanse riel. Er wordt enkel met briefjesgeld betaald. Er wordt ook vaak betaald met een combinatie van riel en dollars. Hierbij moet je onthouden dat 1 dollar gelijk is aan 4000 riel. 2000 riel is dus een halve dollar. In Cambodja betaal je ook zowat alles cash, dus hou daar rekening mee.
Zelf bestelde ik dollars bij de bank in België, zodat ik zo min mogelijk geld moest afhalen in Cambodja. Je moet er voor zorgen dat er zeker geen scheurtjes in het geld zitten, want dan worden de briefjes nergens aangenomen. Vraag zo veel mogelijk briefjes onder de 20 dollar, met enkele 20 dollarbriefjes. 50 dollar of meer wordt zelden aangenomen.
Je kan ook geld afhalen in Cambodja. Dit kost wel elke keer minstens 4 dollar aan kosten van de automaat, en dan ook nog eens de kosten van jouw bank. haal dus steeds zo veel mogelijk geld af, maar weet wel dat briefjes van 100 dollar zelden worden aangenomen. Je kan die bijvoorbeeld gebruiken om je hostel te betalen. Ik vond de bankautomaten van ABA bank altijd heel goed. Je moet namelijk ook heel goed kijken of je altijd het juiste bedrag en geen valse briefjes krijgt, zowel uit de bankautomaat als wanneer mensen je moeten teruggeven.
1.4 Reisverzekering
De medische hulp in Cambodja is niet optimaal. Er zijn enkele goede ziekenhuizen, maar als je een groot probleem hebt, kan het zijn dat men je naar Bangkok overbrengt. Je doet er goed aan om een reisverzekering te nemen die alle medische risico's dekt wanneer je er op vakantie gaat. Omdat je in een tropisch land bent, kan je gemakkelijk al wel eens iets geks voorhebben. Het is een extra kost, maar als je verzorging nodig hebt zal het je tienduizenden euro's kosten. Het is een risico dat je zelf moet afwegen. Persoonlijk was ik tevreden van de kost van de reisverzekeringen van VAB, maar het is altijd moeilijk om die verzekeringen te vergelijken. Let er vooral ook op welke soort van activiteiten jouw verzekering allemaal dekt.
1.5 Verkeer
Om met de auto te mogen rijden in Cambodja, moet je jouw internationaal rijbewijs aanvullen met een Cambodjaans rijbewijs. Het is allemaal erg onduidelijk, maar hier vind je iets meer informatie. Ik raad zelf autorijden in Cambodja sterk af, omdat de wegen in heel slechte staat zijn. Je maakt beter gebruik van de langeafstandsbussen en minivans. De Cambodjanen rijden sowieso alsof ze hun rijbewijs bij een zak rijst gekregen hebben, dus op de baan gaan is altijd spannend.
Veel mensen huren een scooter in Cambodja. Het is een gemakkelijke manier om zelf dingen te gaan verkennen. MAAR, er is hier echt een grote MAAR aan verbonden. Dit zijn immers geen gewone scooters, zoals we in België en Nederland kennen en waar je met je autorijbewijs mee mag rijden. Dit zijn wel degelijk motors, die er uit zien als scooters. Ze hebben allemaal meer dan 100cc onder hun carrosserietje zitten. Je kan gerust een motor huren. Voor de verhuurders maakt het niet uit of je een rijbewijs hebt of niet. Het is zelfs niet helemaal duidelijk of je überhaupt een rijbewijs nodig hebt.
Hou er wel steeds je hoofd bij, drink absoluut niet en draag steeds een helm. Een motorscooter huren is steeds op eigen risico! Geef ook nooit jouw paspoort af als onderpand voor de scooter. Geef alleen geld als waarborg en neem steeds foto's en filmpjes van alle kanten van je scooter om discussies over schade te vermijden. Want ook hier geldt: de wegen zijn vaak erg slecht, dus je moet goed oppassen.
Verder heb je door heel het land een uitgebreid minibus- en langeafstandsbusnetwerk. Giantibis is een goede busmaatschappij voor als je een nachtbus wilt nemen. Neem zeker nooit Virak Buntham voor de nachtbussen. Minibussen en andere bussen kan je heel gemakkelijk boeken via bookmebus. Zelf was ik zeker fan van de Cambodia Post Vip Van. Je rijdt dan mee met de postverdeling, en die vertrekken ten minste op tijd.
Er rijden enkele treinen, maar die verbindingen zijn meestal slechter dan de bus.
1.6 Stopcontacten
Cambodja gebruikt verschillende stopcontacten door elkaar. Neem zeker een wereldstekker mee.
Er zijn veel stopcontacten zoals deze, waar je gewoon je Belgische of Nederlandse stekker in kan steken:
Soms gebruiken ze ook dit soort stopcontacten, waar je wel een reisstekker voor nodig hebt:
1.7 Klimaat
Van mei tot eind oktober-begin november is het regenseizoen in Cambodja. Ik zou zeker afraden om van juni tot midden oktober te gaan. Het regenseizoen gaat gepaard met hevige regenbuien. Het regent zeker niet de hele dag, maar omdat het land niet gemaakt is op zoveel regen, overstroomt het erg hard. De straten staan blank, je kan nergens heen en er gebeuren veel ongelukken.
Van midden november tot midden februari is het "koele seizoen" in Cambodja. Ik ben toen geweest, en het was nog steeds 30 graden elke dag hoor. Dit is de beste periode om naar Cambodja te gaan en het is er dan ook hoogseizoen. Van midden februari tot mei loopt de hete periode, waarbij de temperaturen vlot tot 40 graden en daarboven gaan.
2. Ter plaatse
2.1 Cultuur en religie
Cambodja is een overwegend boeddhistisch land. Vrouwen mogen boeddhistische monniken niet aanraken en er bijvoorbeeld ook niet naast gaan zitten op de bus. Voorts is het de bedoeling dat je jouw knieën en schouders bedekt in tempels, maar ze zijn hier minder strikt in dan in Thailand. Uit beleefdheid zorg je er wel best voor dat je bedekt bent, ook al zie je niet meteen monniken of wachters bij de tempels.
Net zoals in veel Aziatische landen, zijn de vrouwen hier sober gekleed. Verschiet niet als je vrouwen in pyjama ziet, dat is zeer populaire klederdracht in Cambodja. Als toerist kan je wel topjes en shorts aandoen, dat vindt men niet erg.
Je geeft je geld altijd af met je rechterhand of met beide handen en aanvaardt wisselgeld met beide handen. Verder zullen Cambodjanen nooit of zelden met de vinger naar iets of iemand wijzen. Als je moet wijzen, doe dat dan met je volledige hand, handpalm open naar boven.
Lees je zeker in in de geschiedenis van Cambodja voor je naar daar gaat. Het land is een Frans protectoraat geweest, heeft hard geleden onder de Rode Khmer, daarna nog jaren burgeroorlog gekend, in de jaren negentig onder supervisie van de USA-missie gestaan en gaat nu gebukt onder zware corruptie. Het land lijdt nog steeds onder zware armoede en gebrekkige infrastructuren. Smeergeld is er legio en de regering vindt het vullen van haar eigen zakken meestal interessanter dan het welzijn van het volk. Er wordt land aan de Chinezen verkocht, die er dan casino's en massahotels opzetten.
2.2 Fooi of afdingen?
Je kan zo veel fooi geven als je wilt. Normaliter wordt er nooit achter gevraagd. Wat voor jou 1 dollar is, is voor de Cambodjaan wel een heleboel geld, dus fooi geven is geen slecht idee.
Afdingen is dan weer heel normaal in Cambodja. Op restaurant of in een winkel ding je niet af, maar elders wel. Ding af op markten, voor tuktuks, voor gegidste rondleidingen,...
2.3 Toeristenvallen
De grootste tourist trap is allicht die waarbij tuktukchauffeurs veel te veel geld vragen voor een ritje. Dit kan je gemakkelijk vermijden door grab of passapp te installeren op je telefoon.
In Siem Reap zal je veel kinderen zien de je iets proberen te verkopen. Koop zeker niets van hen. Zo moedig je hun ouders aan om hen te laten bedelen en verkopen in plaats van naar school te gaan.
Verder is er ook een grote scam bekend in Phnom Penh, hoewel die nu iets minder courant is dan ervoor. Er zal iemand naar jou komen in een park of zo en vragen waar je vandaan komt. Dan zal blijken dat zijn nichtje daar volgend jaar gaat werken. Je wordt dan uitgenodigd om bij hen te gaan eten, er wordt drugs in je eten gedaan en dan moet je gaan pokeren. Natuurlijk verlies je al je geld en dan dwingen ze je om nog meer geld af te halen. Ga dus nooit zomaar met iemand mee naar huis, hoe goedbedoeld het ook lijkt.
Een andere bekende toeristenval is die met melkpoeder. Er zal een moeder met een klein kind op je af komen en vragen of jij in een winkel geen melkpoeder voor haar wilt kopen. Doe dit niet, want de moeder werkt samen met de winkel. Nadat jij wegbent, geeft ze het melkpoeder terug aan de winkelier, en verdelen ze jouw geld.
2.4 Eten en drinken
De hygiënische standaarden in Cambodja zijn heel anders dan wat wij gewoon zijn. Er wordt ook een boel streetfood verkocht. Als je onderstaande regels volgt, ben je goed voorbereid! Op de eilanden, en vooral op Koh Rong, worden er meer mensen ziek aan de buik. Je kan proberen veiliger te eten, door vegetarisch te eten. Ga er zeker ook niet zwemmen bij de pieren, want daar wordt afvalwater in de zee gedumpt.
- Ga naar kraampjes waar nog volk staat. Dit zijn kraampjes die veel eten verkopen, en waar het eten dus zeker vers is. En heel lekker, want anders stond er niet zo veel volk natuurlijk.
- Neem, zeker de eerste dagen, alleen eten dat voor je gebakken, gefrituurd of gegrild wordt. Dan ben je immers zeker dat het goed doorbakken is. Rauwe groenten worden met kraantjeswater gewassen, en daar kan je als Westerling niet zo maar tegen.
- Als je iets met kip neemt, moet je zeker nagaan of dit goed gebakken werd. Als er nu een vleessoort is die altijd goed doorbakken moet zijn, wil je geen salmonella krijgen, is het wel kip.
- Eet niet te veel fruit. Het fruit is ongelooflijk lekker, maar veel fruit eten werkt laxerend. En nou ja, we zouden niet willen dat je een borrelbuikje krijgt van mango...
Je kan het kraantjeswater in Cambodja niet drinken. Wij Westerlingen kunnen er flink ziek van worden. Poets daarom ook best je tanden met flessenwater. Ik wil je toch aansporen om deze drinkbus te kopen. Daarmee kan je wel kraantjeswater drinken. Alles om de plastiekberg te verminderen! Het ondrinkbare kraantjeswater heeft enkele gevolgen dus:
- Drink steeds flessenwater.
- Drink je water ook niet ijzig koud. Daar kan je in die hitte ook wel problemen mee krijgen.
- Poets je tanden met flessenwater.
- Neem geen ijsblokjes, tenzij het grote ijsblokjes zijn met een gat in onderaan. Deze werden in een fabriek gemaakt van zuiver ijs, en zijn dus goed. Geschaafd ijs is van kraantjeswater gemaakt en vies dus.
2.5 Wifi en 4G
In de grote steden in Cambodja heb je zeker wifi in restaurantjes en op café en in de hotels en hostels. Op de eilanden is er echter heel wat minder wifi te vinden. Daarom is het zeker geen slecht idee om een Cambodjaanse simkaart aan te schaffen. Zelf kocht ik op de luchthaven van Phnom Penh een simkaart van SMART. Voor 10 dollar kreeg ik 6 GB data en werd de simkaart geïnstalleerd in mijn telefoon. Jouw whatsapp zal trouwens nog steeds met jouw Belgische/Nederlandse nummer werken. SMART had een goede dekking op Koh Rong Samloem, waar bijna geen wifi is. Op het platteland van het vasteland en op de Angkor-site was er echter geen of bijna geen 4G-bereik met de simkaart. Sommige andere simkaarten zouden daar wel bereik hebben, maar dan weer minder op de eilanden.
We waren een half jaar geleden in Cambodja! Wou dat ik je blog vooraf had gezien, wat een handige tips!